Kantoren lijken te weinig oog te hebben voor de potentie van startups. Hoe kijkt de startup zelf hier tegenaan?
Waarom zien relatief weinig juristen de potentie van de startup als ‘profitable cliënt’? Heeft dit te maken met de veronderstelling dat er maar een beperkt budget aanwezig is of wordt deze doelgroep gewoon niet gezien?
Dit onderzoeksverslag is een samenvatting van verschillende onderzoeken en gesprekken uitgevoerd door Inc., Startup platform en iGrowthLegal. Uit dit onderzoek blijkt dat de startup een loyale klant voor de toekomst kan zijn. Met name door de korte groeifasen die de startup doormaakt naar volwassenheid, staat hij meerdere keren voor keuzes met mogelijk juridische consequenties. De juridische impact van deze keuzes wordt door de startup vaak niet gezien met als gevolg dat er onnodige kosten worden gemaakt in een latere fase, die de startup niet had hoeven maken als hij op een eerder tijdstip een goed advies had gekregen.
Als er gesproken wordt over juridisch advies dan zien we veelal dat in de eerste fase de accountant de rol van juridisch adviseur op zich neemt. Dit is niet zo gek, want de account wordt als eerste geraadpleegd rondom de onderwerpen facturatie, BTW, dividend e.d. In redelijk veel gevallen is de account ook betrokken geweest bij de vastlegging van de eerste contracten en de algemene leveringsvoorwaarde en dergelijk.
Maar waarom neemt de startup geen contact op met een jurist, want als er bijvoorbeeld problemen komen als gevolg van de ALV of contracten, dan volstaat de accountant niet meer als juridische adviseur. De achtergrond hiervan volgt in de onderzoekssamenvatting hierna.
Juridische dienstverlening bestaat uit de diensten van mijn accountant en het raadplegen van het internet.
Het onderzoeken heeft plaatsgevonden onder startups (eerste- en tweedejaars bedrijven) en startups die inmiddels volwassen zijn. Er is gevraagd waaraan gedacht wordt bij juridische advies en hoe de startup aankijkt tegen de jurist, zijn advies en de bijbehorende kosten. Opvallend hier is dat 71% van de beginnende startups zegt geen juridisch advies nodig te hebben. Bijna alle ondervraagden noemen het internet als een te raadplegen bron voor juridisch advies. Vervolgens is dezelfde vraag gesteld aan startups die inmiddels volwassen zijn en is bij deze groep ingegaan op het perceptieverschil bij juridische dienstverlening tussen de volwassen bedrijven en de startups. Hieruit werd o.a. geconcludeerd dat de juridische beroepsgroep weinig of niets doet aan haar profilering naar beginnende startups.
Vooroordelen als: ‘De jurist is pas nodig als het echt fout gaat’ en ‘juridisch werk is gelijk aan hoge kosten’, blijven hierdoor bestaan.
Uitgaven aan juridische diensten blijven stijgen.
Om een idee te krijgen hoe het verloop van de juridische kosten zich verhoudt met de groei van de startup is aan startups, die inmiddels een volwassen status hebben bereikt, gevraagd naar de kostenontwikkeling. Veelal zie je in de eerste periode dat een startup te maken krijgt met juridische zaken die niet begroot zijn. De kosten forecast is laag omdat men uitgaat van de diensten die de accountant tot dan toe leverde. Het vooroordeel dat het inschakelen van een jurist gepaard gaat met een hoger kostenniveau wordt hier dan bevestigd. In de hierop volgende periode leert de startup dat het eerder inschakelen van de jurist een positief effect heeft op de kosten en dat hij hiermee rekening gaat houden in de begroting.
Waaruit bestaat de mix aan juridische diensten?
Om een beter begrip te krijgen uit welke dienstverlening de samenwerking met de jurist bestaat is gevraagd naar de reden waarom men uiteindelijk met een juridische dienstverlener is gaan werken.
Hieruit komt naar voren dat de dienstverlening met name is gebaseerd op advisering en de materie rondom contracten en leveringsvoorwaarden. Wel moet hierbij worden opgemerkt dat contact over het algemeen tot stand is gekomen, omdat er een dispuut speelde of dreigde te ontstaan. X-Border (cross border) en fiscaal heeft met name te maken met expansie naar het buitenland. Bij fiscaal advies betreft het vooral fiscaal juridisch advies. Bij financiering ligt de nadruk op de financieringscontracten en bij IE/patent gaat het vooral om beschermingsconstructies.
Het eerder inschakelen van een jurist had wellicht minder kosten met zich meegebracht.
Op de vraag hoe men achteraf aankijkt tegen de juridische dienstverlening zegt de grootste groep dat ze in een eerder stadium contact had moeten zoeken met een juridische dienstverlener. Ook is men van mening dat men in een eerder stadium wellicht minder kosten had gehad. Slechts 12% had geen mening of geen inzicht in het mogelijke kostenverloop. Waar nog wel werk aan de winkel is, is bij de groep die nog steeds denkt pas gebruik te maken van juridische dienstverlening indien het echt noodzakelijk is. Navraag in deze groep leert dat met name de hogere en vaak niet gebudgetteerde kosten, die men in de eerste periode krijgt, een negatieve perceptie over de juridische dienstverlening geeft. Ook blijkt dat deze groep (40%) de juridische dienstverlening gelijkstelt aan urendeclaratie en dus niet beïnvloedbare kosten. Dit zou wellicht anders zijn als de juridische dienstverleners beter of anders zouden communiceren over de aanleiding van de kosten en hoe deze in de toekomst te voorkomen.
Naarmate mijn bedrijf groeit word ik interessanter voor de juridische dienstverlener.
Een makke waar niet alleen de juridische dienstverleners mee te maken hebben, maar die ook opgaat voor banken, investeringsmaatschappijen e.d. is dat 80% van de ondervraagden het gevoel heeft dat naarmate de startup verder groeit en meer volwassen wordt, zij ook als meer volwaardige gesprekspartner wordt gezien. Hier valt dus ook voor de juridische beroepsgroep nog het nodige te ondernemen om van dit label af te komen. Hier komen we op het gebied van gedrag, uitstraling en communicatie wat een eigen onderzoek waard is.
Wat kan de juridische doelgroep verbeteren.
Tot slot is gevraagd wat de juridische doelgroep kan verbeteren en veranderen. De resultaten staan hieronder in de grafiek.
