Advocatuur, gewoon een volwassen markt met bijbehorende uitdagingen
Inmiddels wordt al geruime tijd gesproken over de stand van de (commerciële) advocatuur en dat het slecht gesteld is met deze beroepsgroep. Maar is dit ook daadwerkelijk het geval?
De advocatuur blinkt niet uit in veranderingsbereidheid. Innovatieprogramma’s zijn te lang als kostenposten gezien en er wordt gewerkt met gedateerde pricing en business modellen.
Succes wordt o.a. afgemeten aan de hoeveelheid fte’s die men in dienst heeft of het aantal declarabele uren. Het aantal fte’s kan iets zeggen over succes, maar zegt eigenlijk ook dat we nog meten op een ouderwetse manier. Alsof bedrijven niet succesvol kunnen zijn door juist met minder mensen te werken. Denk aan robotisering in de auto-industrie en het gebruik van financiële software binnen een bank of accountantskantoor. Of misschien nog beter, Radiant Law (zie Growthquarterly nummer 1, 2014), dat veel succes boekt door actief bezig te zijn met nieuwe business modellen, LPO en LSO.
Waar veel andere branches bijvoorbeeld nieuwe processen doorvoeren om tegen een lagere prijs een betere service aan te bieden, terwijl de ebita toch stijgt, lijkt dit binnen de advocatuur sporadisch te gebeuren. Wezenlijke procesveranderingen vinden mondjesmaat plaats. Activity based costing is geen gemeengoed. En te vaak wordt het argument van ‘de wet’ of ‘het mag niet van de Orde’ gebruikt als showstopper voor groei.
Dat het niet goed gaat blijkt ook uit de faillissementen en het feit dat vooraanstaande kantoren onder toezicht staan bij bijzonder beheer van hun huisbank.
Maar moeten we nu verbaasd zijn? De advocatuur mag dan niet model staan voor een markt met een hoge innovatiegraad, noch loopt zij voorop in de ontwikkeling van vernieuwende pricing en business modellen, maar om nu verbaasd te reageren lijkt me niet juist.
Een ieder die nadenkt over de effecten van veranderende markten en de bijbehorende marktdynamiek weet dat het vroeg of laat tijd is om te vernieuwen. Ook al gaat het decennia goed. Zodra een markt te maken krijgt met een veranderende klantvraag, nieuwe toetreders, toenemende concurrentie of een van invloed zijnde verandering in techniek dan is een tactische of strategische aanpassing nodig. Het doen zoals we het altijd deden, en dan beter, is vaak niet genoeg en kan in het ergste geval leiden tot een faillissement.
Meegaan met de rest
Als de comunnis opinio is dat het slecht gaat, waarom zou je dan het tegendeel beweren. Het is tenslotte ook makkelijker om mee te gaan, want stel dat de mogelijk afwijkende mening niet geaccepteerd wordt, dan hoor je er wellicht niet meer bij of krijg je het stempel opportunist mee. En daar waar opportuun vaak een positieve connotatie heeft, heeft opportunisme dat niet. Helaas zijn dit allemaal bijkomende effecten en gedragingen die niet constructief zijn om een markt in beweging te krijgen, danwel een objectief oordeel te vormen over de fase waarin een bedrijf zit en met welke marktontwikkelingen we te maken hebben.
Een volwassen branche
Als we afstand nemen en met een helikopterview naar de branche advocatuur kijken zien we namelijk herkenbare ontwikkelingen. De advocatuur zit in een fase die veel andere branches ook hebben doorgemaakt, of nog doormaken. Veel branches zijn de laatste 10 tot 15 jaar geconfronteerd met een te laag groeicijfer. Dit kan het gevolg zijn van concentratie, te weinig innovatie, veranderende externe factoren en dergelijke. Daarnaast zien we dat markten ook weer aantrekken en dat een revitalisatieslag heeft plaatsgevonden waardoor bedrijven weer in een groeiscenario verkeren. Een kenmerk van deze revitalisatieslag is dat men heeft durven te veranderen, dat men de comfort zone binnen het vertrouwde ondernemen heeft durven te verlaten en in sommige gevallen zichzelf heeft heruitgevonden. Ook zie je binnen deze markten of branches, die al door een proces van herstel zijn gegaan of hier nog inzitten, bedrijven die het toch niet redden. Faillissementen behoren helaas bij het ondernemen en hoewel niet gewenst, zijn ze onderdeel van de marktdynamiek.
Ik zou de advocatuur dus eigenlijk willen feliciteren met het bereiken van een volwassen marktstatus. Welkom in de wereld waar de stand van de economie, marktdynamiek en relatieve onvoorspelbaarheid een feit is. En weet u wat hier nu zo leuk aan is, u mag hier veranderen, dromen en nadenken over hoe de toekomst eruit ziet. Blijven onderzoeken hoe u uw cliënt en uzelf meer succesvol kunt maken. En niets is zo mooi dat u precies weet wat mag en niet mag, wat toegestaan is en bij wet is geregeld en/of wat de Orde u toestaat, want dan hoeft u daar niet meer over na te denken. Als bekend is wat niet mag of kan is het tenslotte eenvoudiger om op zoek te gaan naar wat wel kan, mag en moet.
Joek Peters, Directeur iGrowthLegal