Overheidsplannen hollen de gefinancierde rechtsbijstand verder uit.
Al geruime tijd wordt de gefinancierde rechtsbijstand geconfronteerd met bezuinigingsacties. Als gevolg van de nieuwe plannen (2014 e.v.) om verder te bezuinigen op de gefinancierde rechtsbijstand hebben de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) en de Vereniging Sociale Advocatuur Amsterdam (VSAA) vorig jaar een brief geschreven aan de Eerste Kamer naar aanleiding van de begroting van het ministerie van Veiligheid en Justitie en de bespreking hiervan in de Tweede Kamer.
In de brief schetsten VSAN en VSAA de negatieve gevolgen van de bezuinigingen op de rechtsbijstand voor de toegang tot de rechter. Inmiddels is hierover veel gecorrespondeerd en gesproken, en heeft de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) een onderzoek laten doen door Ipsos (zie volgende pagina) onder 1.600 advocaten die ingeschreven staan bij de Raad voor Rechtsbijstand, naar de gevolgen van de bezuinigingsmaatregelen voor deze groep.
De beroepsgroep onder druk
Volgens het onderzoek leiden de bezuinigingen er toe dat het aanbod van advocaten binnen de sociale advocatuur zal afnemen. De helft van hen verwacht over twee jaar niet meer werkzaam te zijn binnen deze sector en 90 procent van de ondervraagden vreest bovendien dat de kwaliteit verloren gaat als de toegang tot het recht verder wordt beperkt.
De helft van de respondenten geeft aan dat het werken over twee jaar naar verwachting niet meer voldoende oplevert om het hoofd boven water te houden. Voor bijna alle ondervraagden geldt dat zij cliënten hebben moeten weigeren sinds de start van de bezuinigingen in 2010. Ook in de toekomst verwachten zij minder zaken aan te kunnen nemen. De NOvA maakt zich grote zorgen over de toegang tot rechtsbijstand voor rechtzoekenden met de laagste inkomens.
Walter Hendriksen, algemeen deken: “Juist die groep wordt aantoonbaar de dupe van deze afbraak van een over vele jaren zorgvuldig opgebouwd systeem. Ik maak me dan ook zorgen dat deze afbraak de toegang tot het recht definitief zal belemmeren”. Meer betalende zaken aannemen zou een verlichting kunnen betekenen. Maar 60 procent van de advocaten geeft aan dat zij beperkt in staat zijn om meer betalende zaken aan te trekken. 1 op de 10 zegt zelfs hier helemaal geen mogelijkheden voor te zien. (Red. door rechtsbijstandjuistnu.nl)
Aanvullend onderzoek door CMS
De redactie van GrowthQuarterly heeft een kort onderzoek laten uitvoeren door Capital Media Services om de gevoelstemperatuur in de markt van gefinancierde rechtsbijstand nogmaals te meten. Als belangrijk pijnpunt kwam naar voren dat het steeds minder interessant wordt om toevoegingen aan te nemen omdat:
de vergoeding al minimaal is als de tijdsbesteding afgezet wordt tegen de uiteindelijke declaratie
eigen bijdrages voor de cliënt steeds hoger worden en daarmee ook het risico van de inbaarheid van deze eigen bijdrage toeneemt
men minder enthousiast is over zaken met een lange looptijd, omdat deze een negatief effect hebben op !de cashflow.
Wel is men tevreden met de komst van de ‘High trust’ regeling omdat deze het proces van verlenen van rechtsbijstand eenvoudiger maakt.
De algemene mening over de nieuwe overheidsplannen is dat het klimaat van gefinancierde rechtshulp verder zal verslechteren. Voor kantoren wordt het vanuit een bedrijfseconomisch standpunt steeds minder interessant om de toevoeging aan te nemen. Voor de cliënt wordt het nog moeilijker om de weg naar rechtsbijstand te vinden of te bewandelen.
De kantoren die zich scharen onder de sociaal advocatuur spreken zich met name uit over een verhoging van de drempel naar professionele rechtshulp als de plannen van de overheid integraal uitgevoerd gaan worden. Door de stelselmatige bezuinigingen op de gefinancierde rechtsbijstand ervaren zij dat het voor de minder draagkrachtige mensen in de samenleving steeds moeilijker wordt om als gelijkwaardige procespartij in een gerechtelijke procedure te opereren. Dit knaagt onder andere aan het begrip ‘equality in arms’.
De meer commerciële advocatuur kan zich vinden in de argumentatie van de sociale advocatuur, maar benoemt met name de negatieve invloed op de bedrijfseconomische aspecten van het ondernemen.
‘Ik vond het een morele verplichting om naast mijn commerciële praktijk ook toevoegingen te doen, maar daar gaat de lol nu van wel af’
Wilt u meer informatie over het onderzoek dat de NOvA heeft laten uitvoeren dan kunt u het rapport hieronder downloaden. Om op de hoogte te blijven van de voortgang verwijzen we u graag naar http://rechtsbijstandjuistnu.nl. Hier vindt u alle informatie over dit dossier.