Rechter is ‘judge’, maar is ‘judge’ ook rechter? Andere rechtssystemen geven woorden een andere lading. Over (Nederlandse) advocaten en de notarissen en hun (Anglo-Amerikaanse) tegenhangers: de barristers, de solicitors en de notaries public zullen we het volgende week op deze plek nog wel eens hebben, maar wat is een ‘rechter’, of een ‘kantonrechter, in het Engels?
De rechter Het Anglo Amerikaanse rechtssysteem kent lekenrechtspraak. Wanneer je naar het Engelse systeem kijkt (en dat van Wales, maar weer niet dat van Schotland – dus laten we het simpel houden en alleen Engeland noemen) dan zie je dat zo’n 90% van de strafzaken en een groot gedeelte van de civielrechtelijke zaken, zoals familiezaken en belastingzaken, veelal beginnen en eindigen in een magistrates’ court en niet in een court of law.
In de meeste magistrates’ courts zijn de magistrates (ook wel justices of the peace genaamd) leken die met z’n drieën de rechtbank vormen – zonder toga en zonder pruik. Deze magistrates worden benoemd en hebben géén juridische achtergrond; magistrate zijn is een soort erebaantje. De magistrates gaan over de feiten en worden door een jurist bijgestaan: de clerk, die wel een juridische achtergrond heeft en dus over het recht gaat. (Overigens, als u een kijkje wilt nemen in wat een magistrate doet, en zélf eens magistrate/rechter wil spelen, bezoek dan eens deze site, er staan ook afleveringen op die zich afspelen in een court of law. Oók goed voor uw Engels…).
Alleen in de grotere steden in Engeland treedt er een professionele rechter op in een magistrates’ court’: de district judge. Deze magistrates’ courts hebben een enkelvoudige kamer, een single judge (een judge, dus wél een jurist). Deze ‘echte’ rechter behandelt de meer complexe zaken die aan een magistrates’ court worden voorgelegd. In de magistrates’ court zie je geen robes of black silk gowns en wigs, de magistrates verschijnen in dagelijks tenue.
Solicitors zijn welkom in magistrates’ courts en mogen daar ook pleiten, maar dan wel zonder toga en pruik. Toga en pruik mogen alleen in een ‘echte’ rechtbank worden gedragen, in een court of law. Daar verschijnen rechters en barristers al honderden jaren in min of meer dezelfde outfit, hoewel die laatste decennia wel versimpeld is en zelfs pruiken soms in de doos blijven.
In deze ‘echte’ rechtbanken (courts of law) mogen solicitors tegenwoordig soms optreden, maar dan alleen in de county courts (in hiërarchie net boven de magistrates’ courts). De barristers hebben right of audience in alle courts of law maar in een magistrates’ court zal je ze echter niet tegenkomen omdat een sollicitor daar zelf mag optreden en er geen barrister hoeft te worden ingehuurd.
Om een idee te geven van de aantallen magistrates in de lekenrechtspraak: er zijn in Engeland en Wales zo’n 23.000 magistrates en zo’n 330 magistrates’ courts. Voor de meer bijzondere zaken in de grote steden zijn zo’n 140 district judges beschikbaar. In totaal zijn er zo’n 3.500 rechters in Engeland. (Bron: Courts and Tribunals Judiciary van het Engelse Ministerie van Justitie. Voor de liefhebber: klik hier).
Je ziet hier en daar dat magistrate wordt vertaald door ‘kantonrechter’ (en andersom). Niet handig dus, want een magistrate ís geen rechter en zelfs geen jurist. De enige juiste vertaling voor rechter is dus judge, of het nu een rechter bij de Rechtbank, bij de sectie kanton, bij het Hof of bij de Hoge Raad is. In Nederland kennen we immers geen lekenrechtspraak. En zoals het onmogelijk is om ‘ontbinden’ in het Engels te vertalen, is het onmogelijk om een Nederlands woord voor magistrate te vinden…
PS: Nog even een enkel woord over de jury. Wanneer ik deelnemers aan onze training vraag naar het verschil tussen common law en civil law, krijg ik steevast het antwoord: de jury. Dit is een hardnekkig misverstand, immers in civil law landen als België en Frankrijk kennen ze ook juryrechtspraak. In de Verenigde Staten kunnen er jury’s zijn bij zowel strafrechtelijke zaken als privaatrechtelijke zaken. In Engeland eigenlijk alleen nog maar in strafzaken en alleen maar in een court of law, niet in een magistrates’ court. De uitspraak van de jury (guilty or not guilty) heet: verdict, niet te verwarren dus met het vonnis van de rechter: een judgment (of is het judgement met een -e- ertussen? Over dát dilemma over twee weken meer…).