Maatschappij en recht dichter bij elkaar brengen
Legal Valley. Zo heet de onlangs opgerichte stichting die de juridische branche in Gelderland wil gaan profileren. Zowel regionaal, nationaal als internationaal. Bestuursleden Fred Hammerstein en Bart van Meer, “Met dit initiatief lopen we voorop in Nederland.”
Legal Valley is voortgekomen uit een gezamenlijke lobby om het Gerechtshof in Arnhem (en Leeuwarden) te behouden.
Hand in hand maakten de provincie Gelderland, gemeenten, kennisinstellingen en be-drijfsleven duidelijk aan parlement en regering dat het Gerechtshof van eminent belang is voor de regio Oost-Nederland. En met succes. Het Gerechtshof blijft.
Parel Voorzitter Fred Hammerstein van Stichting Legal Valley weet als voormalig president van het Gerechtshof Arnhem als geen ander waarom deze instantie belangrijk is. “Het Hof bevordert een aantrekkelijke juridische omgeving en levert een hoop werkgelegenheid op. Voor advocatenkantoren is het veel interessanter om een Hof in hun omgeving te hebben. Als je het Gerechtshof in Arnhem zou opheffen, verwijder je een parel uit de juridische structuur.”
Juridische kracht “Wij zijn ons bewust van de omvang en het belang van de juridische branche in deze regio”, vertelt advocaat Bart van Meer. Hij zit namens de Arnhemse ondernemersvereni-ging OKA en VNO-NCW in het bestuur van Legal Valley. “Ga maar na: de Rechtbank en het Gerechtshof, inclusief de voor Nederland unieke Penitentiaire kamer, Militaire kamer en Pacht- en Grondkamer. Verder hebben we het Openbaar Ministerie, ruim 400 advocatenkantoren met 1200 advocaten. Tel daarbij op de juridische opleidingen aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en de Radboud Universiteit. Je ziet de geweldige juridische kracht in Oost-Nederland. Een kracht die we nog beter kunnen benutten.”
Wereldbank “Een hoogstaande juridische branche is een belangrijke factor voor de economie”, stelt Fred Hammerstein, die onder meer lid is geweest van de Hoge Raad. “De Wereldbank ziet een degelijke juridische structuur als een van de drie hoofdvoorwaarden voor economische ontwikkeling. Geen ondernemer gaat investeren in een omgeving waar je bijvoorbeeld niet weet of je je geld terugkrijgt, je eigendom beschermd is of intellectuele eigendomsrechten worden gerespecteerd.” Van Meer: “De Gelderse regio profileert zich met de sectoren gezondheid in Nijmegen, food in Wageningen en energie in Arnhem. De bedrijven zijn sterk gebaat bij een sterke juridische structuur omdat er heel veel ingewikkelde problematiek op hen af komt. Je ziet dan ook vaak dat het bedrijfsleven zich vestigt in de directe nabijheid van advocatenkantoren. Dat versterkt de regionale economie en vergroot de werkgelegenheid.”
Algemeen belang Legal Valley moet het Gelderse juridische landschap een gezicht geven en alle betrokken partijen verbinden. Advocatenkantoren, Openbaar Ministerie, Rechtbank, Gerechtshof, overheden, onderwijs, bedrijfsleven enzovoorts. Naast een bestuur is er ook een Raad van Advies met onder anderen de Commissaris van de Koning en de president van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. De kick-off van Legal Valley was het Congres Maatschappij & Recht (7 maart 2017 in congrescentrum Papendal). Tijdens dit jaarlijks evenement gingen de hiervoor genoemde partijen, inclusief rechtenstudenten, samen vanuit verschillende invalshoeken over onderwerpen van algemeen belang nadenken. Dit jaar met het thema: ‘Privacy, lust of last?’ In de wet wordt privacy omschreven als iets waar je recht op hebt. Data mogen wel gebruikt worden maar binnen specifieke kaders en tegen een hoge mate van bescherming.
Tegelijkertijd zetten mensen steeds meer persoonlijke data en informatie op internet en social media, accep-teren we een (prijsgeven van) privacystatement op een website als vanzelf, kunnen we door beter gebruik van data ziektes voorkomen en de zorg goedkoper en de regio veiliger maken.
Verzekeraars willen graag premies aanpassen op basis van gedrag, de zorg wil data beschikbaar hebben en delen, de overheid zou eigen data graag willen combineren met die van bijvoorbeeld energieleveranciers en producenten zouden de markt veel beter kunnen benaderen met data over pintransacties. En worden we al lang niet overal in de gaten gehouden? Is er nog wel sprake van privacy? En wat is de rol van big data?
De wet is hier vaak een beperkende factor. En ook levert e.e.a. nog wel wat ethische vragen op. Feit is dat wet, wens en realiteit niet langer op elkaar aansluiten. Het is de bedoeling om tijdens het congres alle kennis van de deelnemers over alle aspecten van privacy te bundelen. Uiteindelijk moet dat leiden tot een document met voorstellen om de privacywetgeving beter te laten aansluiten op de realiteit. Dat document wordt aangeboden aan de Autoriteit Persoonsgegevens.
Kennis bundelen Kennis bundelen vormt een rode draad in de toekomstige activiteiten van Legal Valley. Bijvoorbeeld tijdens meetings waarin onder meer rechterlijke macht, advocatuur en ondernemers elkaar bijpraten over actuele onderwerpen. Bijeenkomsten waarin partijen elkaar leren kennen en elkaar daardoor later makkelijker kunnen vinden.
Hammerstein: “Als je kennis uitwisselt in een bepaald verband zoals Legal Valley, gaat je gehele kwaliteitsniveau omhoog. Zowel van de rechtspraak, de advocatuur als van de bedrijfsjuristen. Je verbetert de juridische dienstverlening aan de maatschappij. Daardoor krijg je minder fricties.”
Geen ivoren toren
“In de tijd dat ik hier president van het Hof was, vond ik het ongepast om naar recepties te gaan van bijvoorbeeld advocatenkantoren. Maar het is nu een andere tijd. Als je niet meer weet wat er onder meer in de advocatuur en bij de overheid speelt, als de rechtspraak in een ivoren toren zit, mis je ontwikkelingen. En - heel belangrijk - je deelt geen kennis.
Bijvoorbeeld over gezondheidsrecht, dat wellicht bij de rechtspraak minder ontwikkeld is. Of over de digitalisering, die veel hogere eisen stelt aan juristen. Sommige advocatenkantoren werken daarin al samen. Daar kan de rechterlijke macht best van leren.”
Van Meer: “Of over het ICT-recht zelf, dat nog steeds geweldig in ontwikkeling is. Circa vijftien jaar geleden bestond dat niet eens. Wij komen daar eerder mee in aanraking dan de rechterlijke macht, omdat wij immers de contracten maken. Als daar iets mis gaat, komen partijen twee, drie jaar later pas terecht bij de rechter, die behoefte kan hebben aan input. Zo zijn er tal van zich snel ontwikkelende onderwerpen, zoals de genoemde privacy. Daar kun je elkaar kruisbestuiven.”
Hammerstein: “Kijk, met de regels lopen we onontkoombaar altijd achter de maatschappelijke realiteit aan. Eerst de techniek, daarna de regels. In een netwerk, waarin partijen kennis delen en samenwerken, willen we die maatschappelijke ontwikkelingen en recht dichter bij elkaar brengen.
Deze sprong kunnen we maken door een juridisch klimaat te scheppen waaruit nieuwe ideeën en plannen komen, die je vervolgens naar buiten kunt laten zien. Daarmee, in combinatie met de keuze voor de drie gebieden gezondheid, food en energie, zijn we een voorloper in Nederland en zetten we deze regio op de kaart. Kijk naar Eindhoven, de designstad van Nederland. Tien jaar geleden had niemand daarvan gehoord. Dat hebben ze zelf ontwikkeld. Zoiets kunnen wij hier ook.”
Bolwerk
Op de vraag hoe Legal Valley er over tien jaar uitziet, antwoordt Van Meer: “Naar mijn idee is Oost-Nederland dan een bolwerk van juridische kennis. En wel zodanig dat ook grote bedrijven uit de Randstad hier aankloppen. Dat gebeurt al steeds meer voor rechtsgebieden waaruit veel randstedelijke kantoren zijn weggegaan. Zoals arbeidsrecht, gezondheidsrecht en onroerend goed. In deze regio kun je top juridisch advies krijgen. We kunnen ons met elke streek meten. Ook met Amsterdam.”
Hammerstein: “Dat versterk en verbreed je door kennis te bundelen en uit te wisselen.” Van Meer: “En over tien jaar hebben we een congres waar iedereen naar uitkijkt en de agenda voor vrijmaakt: Het is weer zover, wat zal het congres deze keer ter sprake brengen?”
Meer informatie over de stichting Legal Valley en het congres Maatschappij & Recht is te vinden op www.legalvalleynederland.nl